Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінде (ҚазҰАИУ) жүзеге асырылып жатқан жобалар — бұл заманауи Қазақстанның негізгі міндеттерінің бірін — жоғары технологияларды енгізу арқылы ауыл шаруашылығы мен аймақтардың тұрақты дамуын қамтамасыз етуге бағытталған көп деңгейлі бастама.

Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінде (ҚазҰАИУ) жүзеге асырылып жатқан жобалар — бұл заманауи Қазақстанның негізгі міндеттерінің бірін — жоғары технологияларды енгізу арқылы ауыл шаруашылығы мен аймақтардың тұрақты дамуын қамтамасыз етуге бағытталған көп деңгейлі бастама.
1. «Солтүстік Қазақстан облысының табиғи-шаруашылық орналасуы үшін шешім қабылдауды қолдау жүйесін (ШҚҚЖ) тұрақты даму контекстінде құру» жобасы
Бұл жоба тек бағдарламалық өнімді әзірлеу ғана емес. Оның басты міндеті — климаттық, топырақтық, агротехникалық, экономикалық және тіпті әлеуметтік көрсеткіштерді қамтитын деректердің үлкен массивтерін талдай алатын және аймақтың тұрақты дамуы үшін ұсыныстар беретін интеллектуалды платформаны құру.
Жасанды интеллект (ЖИ) негізіндегі ШҚҚЖ фермерлерден бастап аймақтық әкімшіліктерге дейінгі әртүрлі мүдделі тараптар үшін жекелендірілген және нақты ұсыныстар береді.
2. Жобаның бірінші бөлімі (фермерлерге арналған жүйе)
Бұл әзірленіп жатқан бірінші бөлім — жалпы жүйенің маңызды құрамдас бөлігі. Ол фермерлерге төрт негізгі ұсыныс береді:
•    Ауыспалы егіс және жоспарлау: Жүйе топырақтың тозуы, нарық сұранысы және климаттық болжамдар негізінде келесі жылы қай дақылдарды және нақты қай алқаптарға егу керектігін ұсынады.
•    Зиянкестермен күрес: Деректерді талдау арқылы жүйе зиянкестердің пайда болу қаупін болжап, олармен күресудің тиімді әдістерін, мысалы, пестицидтердің немесе биологиялық қорғаныс құралдарының тиісті түрлерін таңдауды ұсынады.
•    Өсімдік ауруларының алдын алу: Нақты алқаптағы ылғалдылық, температура және ауру тарихы туралы деректер негізінде ЖИ-жүйе ықтимал аурулар туралы ескертіп, профилактикалық шараларды ұсынады.
•    Егіс және жинау мерзімдері: Бұл өте маңызды аспект. Жүйе ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді ауа райы болжамдарын, сондай-ақ топырақ түрін талдап, егіс және жинаудың оңтайлы мерзімдері туралы ұсыныстар береді, бұл тікелей өнім мөлшері мен сапасына әсер етеді.
Қосымша жобалар: ғылым және кадрлар
3. Кеңістіктік-уақыттық жасанды интеллект зертханасы
Бұл бөлек, бірақ маңызды жоба болып саналады.
•    Мақсаты: Бұл жай ғана зерттеу кеңістігі емес, жобаның негізгі ғылыми орталығы. Оның Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Ұлттық ғылым академиясымен бірлесіп құрылуы оның стратегиялық маңыздылығын көрсетеді. Зертхананың негізгі міндеті — кеңістіктік-уақыттық деректерді талдау саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулермен айналысу.
•    Функционалдығы: «Кеңістіктік-уақыттық» термині зертхананың белгілі бір орынға (географиялық координаттар) және уақытқа байланысты деректермен жұмыс істейтінін білдіреді. Бұл деректерге спутниктік суреттер, ауа райы деректері, алқаптардағы датчиктер көрсеткіштері, зиянкестер мен аурулардың таралу динамикасы және т.б. кіруі мүмкін. Осы зертханада әзірленген ЖИ-модельдері нақты болжамдар жасау және ұсыныстар беру үшін осы деректердің уақыт пен кеңістікте қалай өзгеретінін талдайды. Яғни, бұл зертхана — бүкіл жобаның «миы» болып табылады.
4. Кадрларды даярлау (Білім беру бағдарламасы)
•    Мақсаты: Бұл да бөлек, бірақ өте маңызды бағыт. Мұндай ауқымды жобаның табысты болуы білікті мамандардың болуына тікелей байланысты. Бағдарлама жобаны жасанды интеллекттің озық технологияларымен жұмыс істей алатын өз мамандарымен қамтамасыз ету үшін ашылған.
•    Ерекшелігі: Қытайлық серіктестермен бірлесіп ашылған «Жасанды интеллект» білім беру бағдарламасы елде баламасы жоқ. «2 жыл Қазақстанда + 2 жыл Қытайда» оқу схемасы студенттерге бірегей мүмкіндіктер береді:
o    Қазақстандық және қытайлық жетекші оқытушылардан іргелі білім мен практикалық дағдыларды алу.
o    ЖИ және ауыл шаруашылығы саласындағы халықаралық тәжірибені игеру.
o    Мәдениетаралық құзыреттіліктерді дамыту және кәсіби байланыс желісін кеңейту.
•    Болашағы: Осы бірінші курстың 10 студенті және одан кейінгілері жобаның одан әрі дамуының негізі болады, бұл жобаны сыртқы мамандарға тәуелділіктен арылтады.
Қорытынды
ШҚҚЖ ғылыми жобасы, ауыл шаруашылығына арналған жүйе, зертхана және білім беру бағдарламасы бір-бірін толықтыратын элементтер болып табылады. Зертхана ғылыми негізді құрады, білім беру бағдарламасы зертханада жұмыс істейтін және ШҚҚЖ-ға қызмет көрсететін мамандарды дайындайды, ал ШҚҚЖ аймақтың тұрақты даму мақсаттарына жету үшін практикалық құралға айналады.
Бұл — агроөнеркәсіп кешенін технологиялық жаңғыртуға және Солтүстік Қазақстан облысы мен тұтас елдің тұрақты болашағын қамтамасыз етуге бағытталған ғылымды, білім беруді, технологияларды және инвестицияларды қамтитын кешенді және жүйелі тәсіл.