«Орман ресурстары, аңшылықтану және балық шаруашылығы» кафедрасы орман шаруашылығы, аңшылықтану және балық шаруашылығы саласында еңбек нарығында сұранысқа ие білікті мамандар даярлайды.
Кафедра қызметінің негізгі бағыттары ол орман және балық шаруашылығы саласында ғылыми зерттеулер жүргізу және пәндерді оқыту болып табылады.
Орман шаруашылығы - ормандарды молықтыруға, оларды өрттен қорғауға және зиянды организмдерден және өзге де жағымсыз факторлардан қорғауға, ормандарды пайдалануды реттеуге және орман ресурстарын есепке алуға бағытталған іс-шаралар жүйесін жүзеге асыратын сала.
Орман шаруашылығының ажырамас бөлігі және элементі - жануарлар әлемі. Сондықтан орман шаруашылығы жұмыс істеген кезде орман қатынастары жануарлар әлемін және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды қорғауды, өсімін молайтуды және пайдалануды да білдіреді.
Балық шаруашылығы - балық аулау және су биоресурстарын сақтау, аквашаруашық, су биоресурстарынан балық және өзге де өнімдерді өндіру және өткізу жөніндегі қызмет түрлері.
Кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы 34 бірліктен тұрады: профессор - 2, а.ш.ғ.д.; профессор – 2, э.ғ.д.; қауымдастырылған профессор – 1, а.ш.ғ.д.; қауымдастырылған профессор – 1, б.ғ.д.; қауымдастырылған профессор - 3, а.ш.ғ.к.; қауымдастырылған профессор-1, PhD; аға оқытушылар-7, PhD; аға оқытушылар - 2, а.ш.ғ.к.; аға оқытушылар – 3, магистр; ассистент - 9, магистр; зертханашы - 3.
Кафедра келесі білім беру бағдарламалары бойынша дайындықты жүргізеді:
Бакалавр:
6В08302 - Орман ресурстары және орман шаруашылығы
6B08304 - Ландшафттық дизайн және көгалдандыру
6B08303- Ағаш өңдеу негіздерімен орман ісі
6B08301 - Аңшылықтану және аң шаруашылығы
6B08402 – Аквакультура және судың биологиялық ресурстары
Магистратура:
7М08302 - Орман ресурстары және орман шаруашылығы
7М08305 - Орман ресурстары және орман шаруашылығы
7М08301 - Аңшылықтану және аң шаруашылығы
7M08404 - Аквакультура және судың биологиялық ресурстары
Докторантура:
8D08302 - Орман ресурстары және орман шаруашылығы
8D08301 - Аңшылықтану және аң шаруашылығы
Жылқыбаева Эльмира Себепханқызы, ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты
Кафедра менгерушiciҚазақстан аймағында алғаш рет орманшыларды даярлайтын мектеп Боровое селосында (Ақмола облысы) ашылған, мұнда кәсіби білім алуға болатын. Кейіннен ол «орман техникумы» деп аталып, бүгінге дейін жұмыс істеп жатыр. 1926 жылы Шығыс Қазақстан облысы, Риддер қаласында екінші техникум ашылды.
Кәсіби орман білімінің үшінші деңгейі 1948 жылдан бастап Қазақ ауыл шаруашылығы институты құрамында орман шаруашылығы факультеті ашылғаннан кейін басталды.
Бұл факультеттің ашылуын басқарған жоғарғы білімді республиканың басшылары болатын: Қазақстан КП ОК бірінші хатшысы Ж.Ш.Шаяхметов және ҚазССР Министрлер Кеңесінің бастығы Н.Д.Оңдасынов, бұл кісі жоғарғы білімінен басқа, орман шаруашылығы техникумын бітірген, мұның өзі орман шаруашылығы факультетін ашуға көп себеп болды.
Факультетті ашар алдында Санкт-Петербор орман техникалық академиясының түлегі болған, Ташкенттің ауыл шаруашылығы институтының профессоры А.И.Федоров шақырылған болатын.
Кейіннен оқытушылық жұмысқа А.Н.Протасов, А.М.Мушегян, А.М.Фрязинов және С.Л.Егоренковтар шақырылған. Ұлы Отан соғысының майданынан оралған және орман шаруашылығы факультетін бітірген соң оқытушылар қатарына осы факультеттің қалыптасуына үлесін қосқан В.М.Глазырин, А.Д.Старков, Д.Е.Гуриков, П.П.Бессчетнов (жеміс-жидек факультеті) және бірінші түлектер Т.Х.Токмурзин, А.В.Технеряднов, О.Н.Печенкина, П.И.Селедцов, А.И.Голядкин қабылданды.
Факультет ашылғаннан кейін орманшылық және дендрология кафедрасы ұйымдастырылды және оның бірінші меңгерушісі А.И.Федоров, оқытушысы А.М.Фрязинов болды. Кейінірек, аспирантураны бітіргеннен кейін П.П.Бессчетнов пен Е.И.Гегер жұмысқа қабылданды.
1948 жылы екі факультет – гидромелиоративтік және орман шаруашылығы біріктіріліп, т.ғ.к., доцент В.И.Алексеев факультет деканы болды. Бес жыл өткеннен кейін, орман шаруашылығы факультеті бөлініп, А.М.Мушегян факультеттің бірінші деканы болып сайланды.
1952 жылы факультетте 2 арнайы кафедра – орман екпелері және агромелиорация, орман таксациясы және орман орналастыру ашылды.
Факультеттің кейінгі декандары П.П.Бессчетнов, А.Д.Старков, Д.Е.Гуриков, С.І.Ысқақов, Г.В.Голощапов, С.Б.Байзақов, Ж.Ш.Шоманов, Ж.Н.Тоқтасынов, Қ.Б.Игембаев, Қ.Т.Абаева және қазіргі уақытта факультеттің деканы Д.Н.Сарсекова болды. Факультеттің құрамында бір кездері (1979-1983) еңбек қорғау кафедрасы да кірді. Кафедраның меңгерушісі Д.А.Абилев болды. 1983 жылы факультетте елді мекендерді көгалдандыру кафедрасы ұйымдастырылды және тұңғыш рет біздің институтымызда көгалдандырушы инженерлерді даярлай бастады. Қазіргі кезде біздің түлектеріміз республиканың көптеген көгалдандыру ұйымдарында, оның ішінде Астана мен Алматы қалаларында басшылық қызметінде жұмыс істейді.
Институтты үздік бітірген студенттер арасынан Ғ.Қ.Бөкейханов, С.І.Ысқақов, Г. В.Голощапов, С.Б.Байзақов, Ж.Ш.Шоманов, Қ.Ж.Асқаров, И.А.Пальгов, В.И.Сахаров, Ж.Н.Тоқтасынов, Л.Х.Арыстанбекова (Қатаева), кейінірек Е.Ж.Кентбаев, Қ.Б.Игембаев, Қ.Т.Абаева, Д.Н.Сәрсекова, Т.С.Кертешов, А.Т.Мухамедьяров, Қ.Қ.Әлібеков, А.Г. Мадиева оқытушылық жұмысқа шақырылды.
2001 жылы Қазмемагру Президенттің жарлығы бойынша ҚазҰАУ болып құрылды, соған орай кафедралар ірілендіріле басталды және «Орман шаруашылығы және орман инженерлік ісі» кафедрасы деп аталды. Кафедра меңгерушісі қызметін Ж.Н.Тоқтасынов (2001-2005), 2005-2008 жылдары а.ш.ғ.д. Е.Ж.Кентбаев, 2008-2.... атқарды.
Кейінірек кезекті біріктірілу жүргізіліп, «Орман ресурстары, аңшылықтану және балық шаруашылығы» кафедрасы (кафедра меңгерушісі, Э.С.Жылқыбаева) деп атала бастады.
Кафедра қызметкерлері бизнес – шаруашылық келісімдер тарапынан ҚазҰАЗУ шоттары арқылы өтетін келесі ғылыми – зерттеу жұмыстарын орындады, оларға кафедра қызметкерлері, сондай-ақ магистранттар жүргізіліп жатқан ғылыми жұмыстары:
Қ.Т. Абаева 267 "Білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру" бюджеттік бағдарламасы шеңберінде семинарлар мен консультациялар ұйымдастыру және өткізу, 17.05.2021 ж. 9-14 шарт Түркістан облысы Қасқасу ЖШС, 564,812,00 тг.
"Түркістан облысын көгалдандыру үшін сәндік отырғызу материалын өсіру" ЖШС Қасқасу 1050,00 тг.
Б. Т. Мамбетов келісім - шарт 4700017266 18.03.2021 ж. "КАТКО "Қазақстан-француз бірлескен кәсіпорны" ЖШС Түркістан қаласының айналасында қорғаныс жасыл аймағын құру 2 000 000,00 тг.
2021.05.22 № 41 келісім - шарт коммуналдық мемлекеттік мекеме "Жамбыл облысы әкімдігінің Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы" Жамбыл облысы Мемлекеттік орман қорының жайылымдық жерлерінде мал жаюға арналған нормативтерді әзірлеу 3 332 000,00 тг.
№ 21/23 келісім - шарт "Медеу" КММ УЗЭ Алматы қ. Баум тоғайының жасыл екпелерін мониторингілеу және есепке алу, күтім жасау және реконструкциялау жөніндегі іс-шараларды әзірлеу, эксперименттік алаң құру 7 952 000,00.
USAID жобасы: Tetre Nech Ard (Эй-Ар-Ди Қазақстан Республикасының Заңды түрде тіркелген корпорациясының филиалы) суару жүйесін ұйымдастыра отырып, Арал теңізінің құрғаған түбінде орманмен қамтылмаған жерлерді ормандандырудың жобалық-іздестіру жұмыстарын жүргізу және жұмыс жобасын әзірлеу, сомасы 12,0 млн.тг.
"Нұр-Сұлтан қаласының қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану басқармасы", мерзімі 31 желтоқсан 2022 ж. 155,0. млн.тг.
Түркістан қаласының айналасында қорғаныс жасыл аймағын құру. 18.03.2021 ж.4700017266 келісім-шарт, 2 000 000,00тг.
А.Д. Утебекова "Алматы облысы әкімдігінің Табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасы" КММ № 84 келісім-шарт, «Нарынкөл орман шаруашылығы таулы аумақтардың топырақтары мен учаскелерін кешенді зерттеу, орманшылық жұмыстарды жүргізу мүмкіндігі» 1 915 200,00 тг.
Орал қаласы әкімдігінің Орал қаласы Мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің "Қалалық мәдениет және демалыс паркі" (шаруашылық жүргізу құқығындағы) мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны" экологиялық мониторинг жүргізу жөніндегі қызметтер 6 104 000, 22 тг.
Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмысы (СҒЗЖ) білім беру процесінің ажырамас бөлігі болып табылады және бәсекеге қабілетті мамандардың кәсіби даярлық деңгейін арттырудың тиімді құралы ретінде қызмет етеді. СҒЗЖ-дағы кафедраға орта есеппен жыл сайын күндізгі бөлімде оқитын студенттердің 18,0%-ы қатысады 6B08302-"Орман ресурстары және орман шаруашылығы", 6В08301- "Аңшылық және аң шаруашылығы", 6B08402- "Аквакультура және судың биологиялық ресурстары", 7М08302 – "Орман ресурстары және орман шаруашылығы", 7М08301-"Аңшылық және аң шаруашылығы" білім беру бағдарламаларының бакалавр студенттері мен магистранттарына сабақтар өткізілді, дәрістер оқылды оқытушылық тәжірибе алмасу бойынша. Кафедра қызметкерлерімен бірлесіп ғылыми мақалалар жарияланды, оқулықтар дайындалды, факультеттер мен кафедралар шеңберіндегі ынтымақтастық туралы ұзақ мерзімді келісімдерге қол қойылды. Кафедра шет елдердің осы және басқа жоғары оқу орындарымен қарым-қатынасты одан әрі дамытуға ниетті.
7М08302-"Орман ресурстары және орман шаруашылығы" білім беру бағдарламасының магистранттары А.Н. Бөкейханов атындағы "Қазақ орман шаруашылығы және агромелиорация ғылыми-зерттеу институты" ЖШС Алматы филиалы, "Қазақ орман орналастыру кәсіпорны" РМҚК, "Республикалық орман селекциялық-тұқым өсіру РМҚК" Оңтүстік-Шығыс аймағы "филиалында тағылымдамадан өтеді Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің" орталығы, 8D08302-"Орман ресурстары және орман шаруашылығы" білім беру бағдарламасы кафедрасының докторанттары алыс және жақын шет елдердің (Чехия, Нидерланды, Испания, Италия, Ресей, Литва) жоғары оқу орындарында тағылымдамадан өтеді.
Кафедрадағы ғылыми зерттеулер көптеген бағыттармен сипатталады және іргелі, қолданбалы зерттеулерді қамтиды.
Кафедра оқытушыларының ғылыми-зерттеу жұмысы мынадай түрлерге бөлінеді: кафедраның тақырыптық жоспарына сәйкес орындалатын және ПОҚ жеке жоспарларының құрамына кіретін ізденіс-бастамашылық; республикалық және жергілікті бюджеттерден, сондай-ақ кәсіпорындармен және ұйымдармен шаруашылық шарттар негізінде қаржыландырылатын; халықаралық шарттар шеңберінде орындалатын және халықаралық ұйымдар қаржыландыратын.
Кафедраның ғылыми-зерттеу қызметі 3 ғылыми-зерттеу институтында, 1 ғылыми орталықта және 1 ғылыми зертханада жүзеге асырылады. Қолданбалы зерттеулердің ішінде келесі тақырыптар ең маңызды және нәтижелі болып табылады:
1. Арал теңізінің құрғаған түбінде орманмен қамтылмаған жерлерді ормандандыру жоспарын жобалау және әзірлеу (келісім-шарт №1099-TO1-ЕAS-KAZNARU келісім-шарт USAID № 72011520C00007);
2. Түркістан облысын көгалдандыру үшін сәндік отырғызу материалын өсіру ("Қасқасу ЛТД және К"ЖШС-нің № 03.21 шарты);
3. Жасыл желектерді түгендеу және Құлсары қаласы бойынша дендрологиялық жоспар әзірлеу ("аудандық маңызы бар Құлсары қаласы әкімінің аппараты" ММ).
Соңғы күнтізбелік жылдағы білім беру бағдарламасының бағыты бойынша ҒЗЖ қаржыландырудың жалпы көлемі (шарт бойынша ғылыми зерттеулер саласын көрсете отырып) (ҚР БҒМ ғылыми гранттары, шаруашылық шарттар бойынша ҒЗЖ, халықаралық гранттар) жалпы сомасы 68376252,57.
Кафедрада студенттер тікелей қатысатын жобалар бойынша ғылыми зерттеулер жүргізіледі. Олардың дипломдық жұмыстарының, студенттік диссертацияларының тақырыбы ғылыми зерттеулердің осы бағытына сәйкес келеді.
Жыл сайын 6B08302- "Орман ресурстары және орман шаруашылығы", 6В08301- "Аңшылық және аң шаруашылығы" және 6B08402 – "Аквакультура және судың биологиялық ресурстары" білім беру бағдарламаларының студенттері Республикалық пәндік олимпиадаға қатысып, сәйкесінше жүлделі орындарға ие болады.
Еңбек нарығының талаптарын есепке алуға сәйкес және жұмыс берушілердің ұсынысы бойынша элективті пәндердің жұмыс оқу жоспарлары мен каталогтарына жаңа элективті пәндер енгізіледі.
27.11.2023 жылы "Ақ қайың" жатақхана ішінде «Күз ханзадасы мен күз ханшайымы» атты іс-шара өткізілді. Бәрі әділ түрде өтті. Әр қабаттан 1 жұптан шықты. Өте жоғары деңгейде өтті. Студенттермен әділқазы алқалары әділ бағамен студенттерімізді марапаттады.
20.11.2023 жылы Бірінші-екінші курс студенттері және де этаж старасталарымен көңіл көтеру мақсатында ойындар ұйымдастырылып, жақсы қарым-қатынас орнату мақсатында отырыс ұйымдастырылды.
16.11.2023 жылы студенттік жатақханасындағы студенттер орталық музейге барды. Ол жердегі ескерткіштердің және де бұрынғы қазақ хандары, батырлары туралы жалпы тарих туралы біраз мәлімет біліп, білім нәрімен сусындап келді. Студенттер ерекше сезім алып келді.
16.10.2023 жылы «Жатақхана өз үйім» атты тазалық күнін өткізілді. Студенттер толықтай тазалық күнін жасады.
13.10.2023 жылы Оқу және тәрбие-ісі жөніндегі факультет замдеканы Шыныбеков Мұрат ағаймен жатақханадағы белсенді студенттердің қызығушылығын арттыру мақсатында М.Әуезов атындағы драма театрына бару ұйымдастырылды.
23.09.2023 жылы Факультет деканы және жатақхана меңгерушісі, қабат старосталарының басшылығымен сенбілік күнін өткізді. Тазалыққа жаны құмар белсенді барша студенттеріміз осы сенбілікке белсене атсалысты.
19.09.2023 жылы Бірінші курс студенттеріне арнап «Balmuzdak party» атты кеш ұйымдастырылды. Студенттерге өз өнерлерін көрсететін әртүрлі ойындар және би кеші өткізілді.
08.09.2023 жылы жатақхана ішінде 1 курс студенттерімен «Салауатты өмір салтын насихаттайық» іс-шарасы арасындағы волейболдан турнир ұйымдастырылды. Жеңімпаздар айқындалып, марапатталды!
05.09.2023 жылы Факультетіміздің деканы Кертешев Т.С және де кафедра меңгерушісі Абаева Қ.Т. мен жатақхана меңгерушісі Салимова Б.Е жиналыс өткізді. Студенттерге жатақхана ережесі толыққанды түсіндірілді. Алдағы оқу процесіндегі мәселелерде назардан тыс қалмады.
"IMPROvE_AGRO" халықаралық жобасы аясында – Ағылшын тілінде оқыту арқылы ауыл шаруашылығы саласындағы магистрлік бағдарламаларды интернационалдандыру" ERASMUS+ №609563-EPP бағдарламалары-1-2019-1-DE-EPPKA2-CBHE-JP орман шаруашылығы бағыты бойынша жұмыс тобының халықаралық кездесулеріне, яғни Тюмень мемлекеттік университетінде (Ресей), Фрайбург педагогикалық университетінде (Германия), Аристотель атындағы университетінде Салоники қаласы (Греция), Моңғолия Ұлттық университеті (Моңғолия), Астон университеті (Ұлыбритания), С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінде "Орман ресурстары, аңшылықтану және балық шаруашылығы" кафедрасының аға оқытушысы Утебекова Айнұр Дүйсенбекқызы және 1 курс докторанттары (қазіргі уақытта) Сатыбалдиева Гүлшат Тұрсынәліқызы, Қулшигашова Мөлдір Құдайбергенқызы қатысты.
Жобада қабылданған негізгі тәсіл ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы үшін мамандар даярлау бағыттары бойынша білім беру пәндері шеңберінде негізгі модульдерді жаңғырту және әзірлеу болып табылады, бұл барлық еуропалық емес әріптестер үшін жалпы өңірлік басымдық болып табылады. Осылайша, жоба Қазақстан, Моңғолия және Ресей арасындағы өңірлік ынтымақтастықты нығайтуға, сондай-ақ осы елдер мен ЕО арасындағы халықаралық ынтымақтастық үшін жаңа перспективалар жасауға бағытталған, бұл өз кезегінде Жоғары білімнің ұлттық жүйелерін жалпы реформалауға ықпал етеді.
Жобаның мақсаты: ЕО сапа стандарттарына келтіру, ағылшын тілін оқыту тілі ретінде енгізу (English Medium Instruction-EMI), сондай-ақ аралас оқыту (Blended learning) форматын енгізу арқылы магистрлік бағдарламаларды интернационалдандыру бойынша олардың мүмкіндіктерін кеңейту арқылы Қазақстан, Моңғолия және Ресей қоғамдарын жаңғыртуға және интернационалдандыруға үлес қосу; студенттердің ұтқырлығына жәрдемдесу және азиялық және Еуропалық университеттер арасында ауыл шаруашылығы мен орман шаруашылығына мамандар даярлайтын оқытушылар; жоғары білімнің қолжетімділігін арттыру, әсіресе ең осал топтар үшін; бірлескен дәрежелерді (Қос / көп дәрежелі) дамытуға ықпал ету болып табылады.