KazNARU

Кафедра «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» білім беру бағдарламасының6 6В082-, 7М082-, және 8D082- «мал шаруашылығы» мамандығы бойынша үш деңгейде (6В08201-бакалавр, 7М08201-магистр және 8D08201 - докторант) мамандар даярлауды жүзеге асырады.

Қазіргі уақытта кафедрада 14 оқытушы жұмыс істейді: 5 (соның ішінде бес ауыл шаруашылығы ғылым докторы, 1 (бір) ҚР ҰҒА корреспондент мүшесі және 1 (бір) ҚР ҰҒА академигі Т.С. Садықұлов, 7 ауыл шаруашылығы ғылым кандидаты, 1 (бір) PhD докторы және 1 (бір ) ауыл шаруашылығы магистрі. Кафедраның ғылыми дәрежелігі бойынша 93% құрайды.

Кафедра қызметкерлері Қазақстан Республикасының жетекші ғылыми-зерттеу орталықтарында және одан тыс жерлерде біліктілігін арттыруға мүмкіндіктері бар. Соңғы жылдары оқытушылар Шетелдік жоғары оқу орындарында тағылымдамадан өтті: айталық профессор Омбаев А.М. ВНИИЖ (Ресей, Мәскеу облысы), профессор Нұрғазы Қ.Ш. Түркия ғылыми-зерттеу институты (Измир), (Германия, Грайсвальд қ.) университеті, қауымдастырылған профессор Кулманова Г. А. НИИЖ (Сербия, Белград қ.)

Кафедра қызметкерлері Web of Science және Scopus дерекқорына кіретін, ҚКЖО-да және басылымдарда ұсынылған басылымдарда ғылыми еңбектерін белсенді жариялауда. Scopus (ширек 1/4), Web of Science базаларына кіретін басылымдардағы жарияланымдар саны - 16.

Кафедраның міндеттерінің бірі жетекші шетелдік жоғары оқу орындарымен бірлескен білім беру бағдарламасын әзірлеу болып табылады, оны іске асыру халықаралық ғылыми-білім беру кеңістігін кеңейтуге бағытталған. Ауылшаруашылық мамандықтары студенттерінің ұтқырлығы үлкен маңызға ие және көптеген елдердің саяси басымдығы болып табылады. Дәл осы студенттер болашақта жаңа ұрпақты оқытады және өз жұмысында пайдалы халықаралық тәжірибені пайдаланады.

Академиялық ұтқырлықты іске асыру ел ішінде жүзеге асырылады: С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті. (Астана қ.), Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті. (Орал қ.).

«Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» ББ бойынша дәріс оқуға алыс және жақын шетелден ғалымдар тартылды: айталық ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, Варшава-Мазур университетінің қауымдастырылған профессоры Ян Мичинский-(Польша); ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Юлдашбаев Ю. А. - Ресей мемлекеттік аграрлық университетінің зоотехния және биология факультетінің деканы - АШМ. К.А. Тимирязева (Ресей. Мәскеу); ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы Н. Бобокулов Н. А. - Өзбек қаракөл шаруашылығы және жайылым экологиясы ҒЗИ директоры А/ш ғылымдарының докторы; Шобель Пол, PhD-докторант, «Аргар продукция унд консалтинг ГмБХ» компаниясының өкілі Австрия; Моңғұм Саяна-РФ Тува мемлекеттік университетінің «ПиПСХИ технологиясы» кафедрасының доценті; Т.Ж. Чортанбаев - Қырғыз ұлттық аграрлық университетінің ғылыми жұмыс жөніндегі проректоры. К.И. Кррябина, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы профессор; Читнян Т.Ж. - Армения ұлттық аграрлық университетінің Мал шаруашылығы кафедрасының меңгерушісі, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы профессор; Двалитвили В.Г. - Л.К. Эрнст атындағы бүкіл ресейлік мал шаруашылығы ҒЗИ федералды мал шаруашылығын зерттеу орталығының бас ғылыми қызметкері, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор; Горелик О.В. - Ресей Федерациясының Орал ГАУ «Биотехнология және тамақ өнімдері» кафедрасының профессоры.

Аталған проблемаларды еңсеру дуалды жүйе бойынша білім беру процесін ұйымдастыру мүмкіндігінде көрінеді. Дуальды оқыту тәжірибеге бағытталған және білім беру процесін ұйымдастыру мен жүзеге асырудың бір түрі болып табылады.

Адылканова Шолпан Рахимбековна, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор

Кафедра менгерушici

Байланыс деректері

Телефон нөмірі +7(701)763-22-50

E-mail sholpan.adylkanova@kaznaru.edu.kz

Мекенжайы Алматы, Абай даңғылы 28

Кафедра тарихы 1930 жылдан бастау алған. Доцент Л.И.Крупенниковтың жетекшілігімен «Жалпы және дербес зоотехния» кафедрасы құрылған болатын. Одан, 1993 жылы «Ауыл шаруашылығы малдарын өсіру» кафедрасы болып жеке кафедра ретінде бөлініп шықты. Кейіннен, кафедра «Ауыл шаруашылығы малдарын өсіру және генетика» деп, ал 1996 жылы «Асыл шаруашылығы малдарының селекциясы және биотехнология» деп қайта өзгертілді.

Бұл кездері кафедраны М.К. Лютиков (1933 ж.), В.В. Нагорный (1933-1937 жж.), Т.Б. Бөкенбаев (1937-1963 жж.), М.Ә. Әлетов (1963-1976 жж.), А.Б. Байжұманов (1976-1986 жж.), С.Ш. Мырзабеков (1986 ж.) және Т.С. Садықұловтар (1986-2011 жж.) басқарды. Жоғарыда аталған кафедрадан бөлініп шыққан «Генетика және биотехнология» кафедрасын профессор С.Ш. Мырзабеков (1987-1991 жж.) пен доцент Б.К. Бегимқұлов басқарған болатын. 1994 жылы осы екі кафедра «Ауыл шаруашылығы малдарының селекциясы және биотехнология» кафедрасы болып қайтадан біріктірілді. Уақыт талабына сәйкес, 1958 жылы «Жалпы және дербес мал шаруашылығы» кафедрасынан «Қой шаруашылығы» кафедрасы жеке бөлініп шықты. Аталған бұл кафедраларды В.А. Бальмонт, М.А. Ермеков, Г.Н. Кыдырниязов, А.М. Смирнова, Л.И. Цой, Ю.А. Скоробогатовтар басқарған болатын.1952 жылы «Ірі қара мал шаруашылығы» кафедрасы құрылып, оны Е.В. Эйдригевич, Т.Ф. Тавилдарова, А.Г. Панасенко, Б.Б. Искакбаев, В.А. Соколов, Ж.К. Каримовтар басқарды.

1950 жылы «Ұсақ мал шаруашылығы» кафедрасы құрылып, оны П.Н. Крупенников басқарды. 1952 жылы «Жылқы және түйе шаруашылығы» кафедрасы құрылып, оны П.А. Федотов және К.И. Дүйсембаев басқарды. 1960 жылы «Мал шаруашылығы өнімдерінің технологиясы» кафедрасы құрылып, оны З.С. Сеитов, К.Е. Едигенов, О.Ж. Мустафин, Ж.К. Каримов, А.К. Мустафиндер басқарды.

1968 жылы «Құс және шошқа шаруашылығы» кафедрасы құрылып, оны Р.А. Абдрахманова, П.М. Асанов, А.Б. Таңатаровтар башылық жасады. 1962 жылы «Қаракөл шаруашылығы» кафедрасы құрылып, бұл кафедраны А.М. Мырзагалиев, М.Д. Тавитов, М.М. Бетембаевалар басқарды. 2000 жылы уақыт талабына сәйкес, жоғарыда аталған кафедралар біріктіріліп «Ұсақ және ірі қара мал шаруашылығы» кафедрасы құрылды, бұл кафедраны Ш.Д.Даленов басқарды.

2001 жылы бұл кафедраны ҚР ҰҒА академигі, ауыл шаруашылығының докторы, профессор М.М. Тойшыбеков басқарды. Кейіннен, кафедраның атауы «Дербес зоотехния және асылдандыру ісі» деп өзгертілді.
Бұл кафедраны 2006-2007 жылдар аралығында Б.М. Махатов, ал 2007-2008 жылдар аралығында А.Б. Таңатаров уақытша басқарды.

2008 жылы, «Ауыл шаруашылығы малдарын өсіру және биотехнология» және «Дербес мал шаруашылығы және асылдандыру ісі» кафедралары біріктіріліп «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» кафедрасы аталды. Кафедраның меңгерушісі қызметін профессор Т.С. Садықұлов атқарды. 2010 жылы «Балық шаруашылығы және өнеркәсіптік балық аулау» мамандығының қосылуына байланысты, кафедраның атауы «Мал шаруашылығы және балық өнімдерін өндіру технологиясы» деп өзгертілді. Аталған кафедраны 2011жылдан бастап профессор Б.М. Махатов басқарды. Ал, 2017 жылдың наурыз айынан бастап кафедраны ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Ә.Ә. Сәмбетбаев басқарып келеді. 2017 жылдың құркүйегінен бастап 5В080400 - «Балық шаруашылығы және өнеркәсіптік балық аулау» мамандығының басқа кафедраға ауысуына байланысты кафедраның аты «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» кафедрасы болып өзгертілді.

2018 жылдың қыркүйек айынан бастап «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» кафедрасын Ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, ҰҒА корреспондент мүшесі, профессор, Ғылым, техника және білім саласындағы Мемлекеттік сыйлықтың иегері Омбаев Әбдірахман Молданазарұлы басқарды.

2020 жылдың 4 қарашасынан бастап кафедра жетекшілігін ауыл шаруашылығы ғылымдарының доқтары, профессор Адылканова Шолпан Рахимбековна басқарды.

2021 жылдың 7 қарашасынан бастап кафедра жетекшілігін ауыл шаруашылығы ғылымдарының доқтары, профессор Исламов Есенбай Исырайылұлы басқарды.

2023 жылдың 13 ақпанынан бастап кафедра жетекшілігін ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор Шайкамал Гулшат Иманжанқызы басқарды.

2023 жылдың 28 маусымнан бастап кафедра жетекшілігін ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Адылканова Шолпан Рахимбековна басқарып келеді.

№	ПОҚ ТАӘ	Ғылыми дәрежесі	Ғылыми / академиялық атағы	Лауазымы	Фото
1	Адылканова Шолпан Рахимбековна	а.ш.ғ.д	Профессор	Кафедра меңгеруші, профессор
2	Садыкулов Тулеухан Садыкулович	а.ш.ғ.д	Профессор	Профессор
3	Омбаев Абдирахман Молданазарұлы	а.ш.ғ.д	Профессор	Профессор
4	Самбетбаев Адильхан Абуович	а.ш.ғ.д	Профессор	Профессор
5	Альпейсов Шохан Ашенович	а.ш.ғ.д	Профессор	Профессор
6	Буралхиев Батырхан Азимханович	а.ш.ғ.к	Профессор	Профессор
7	Кулатаев Бейбит Турганбекович	а.ш.ғ.к	Профессор	Профессор
8	Бупебаева Ляйла Курмангалиевна	а.ш.ғ.к	Қауым.профессор	Қауым.профессор
9	Баймәжі Ерлік Баймәжіұлы	а.ш.ғ.к	Қауым.профессор	Қауым.профессор
10	Кадыкен Ризабек	а.ш.ғ.к	Қауым.профессор	Қауым.профессор
11	Койшибаев Азамат Марденович	а.ш.ғ.к	Қауым.профессор	Қауым.профессор
12	Жумагалиева Гулшад Махамбетовна	PhD	Қауым.профессор	Қауым.профессор
13	Нургазина Зина Манаевна	магистр	Аға оқытушы	Аға оқытушы

Кафедраның ғылыми зерттеулері және жобалары

Кафедра ғалымдары АШМ РҚКО мен ҚР БҒМ кіретін АӨК салалары бойынша, дамудың басым бағыттары бойынша, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Ғалымдар 5 ғылыми жоба бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізді (2018-2020 жж.), жалпы қаржыландыру сомасы – 35 млн. теңге сонымен бірге индустрия, бизнес және басқа да даму институттары тарапынан ҒЗЖ орындауда (шаруашылық келісім – шарт, БП 019, біржолғы қызметтер) - 10,2 млн. теңге.

1. «Дегерес, Сарыарқа (тұқым ішілік Жаңаарқа типі) және еділбай қой тұқымдарының генофондын жетілдіру» ҚР АШМ ПЦФ жобасы «Мал шаруашылығы салалары бойынша селекцияның тиімді әдістерін әзірлеу» ғылыми-техникалық бағдарламасы бойынша: «Дегерес, Сарыарқа, Еділбай және ромни-марш тұқымдары бойынша қой шаруашылығында селекцияның тиімді әдістерін әзірлеу» міндеті: «өнімділіктің ет-майлы бағытындағы қойлардың шаруашылық-пайдалы белгілерін жетілдіру бойынша селекциялық бағдарламаларды әзірлеу» қаржыландыру көлемі – 7 млн. теңге. Жетекшісі-ҚР ҰҒА академигі Т.С. Садықұлов.

2. «Қой тұқымдарының генотипін болжау бойынша селекцияның заманауи әдістерін әзірлеу «бюджеттік бағдарлама бойынша ҚР БҒМ жобасы: 217 ғылымды дамыту», «102 ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыру» қаржыландыру көлемі – 7,5 млн теңге. Жетекшісі - ҚР ҰҒА академигі Т.С. Садыкулов бірлескен жетекшісі а.ш.ғ.д., профессор Ш.Р. Адылканова.

3. «Етті мал шаруашылығы саласында тиімді технологияларды әзірлеу» ғылыми-техникалық бағдарламасының кіші бағдарламасы бойынша, «асыл тұқымды етті мал шаруашылығында тиімді технологияларды әзірлеу» бөлімі бойынша «267 білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру» бюджеттік бағдарламасы бойынша, «100 ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру» бюджеттік кіші бағдарламасы бойынша, «156 ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды 2018-2020 жылдарға арналған», «мал шаруашылығы салалары бойынша қарқынды технологияларды әзірлеу» ғылыми-техникалық бағдарламасы бойынша қаржыландыру көлемі – 7 млн.теңге. Жетекшісі-профессор Қ.Ш. Нұрғазы

4. №AP05133074 «Қазақстанның оңтүстігі мен оңтүстік-шығысындағы шөлдер мен жартылай шөлдер жағдайында қойлардың ет және жүн өнімділігін қалыптастырудың физиологиялық, биохимиялық және молекулярлық-генетикалық ерекшеліктерін зерделеу негізінде қой шаруашылығы өнімін өндіруді қарқындату» бюджеттік бағдарламасы бойынша: 217 «ғылымды дамыту» (ҚР БҒМ Ғылым комитеті, 29 наурыздағы № 289 гранттық қаржыландыру шарты 2018 ж.). Қаржыландыру көлемі-9,0 млн. теңге. Жетекшісі-профессор Е.И. Исламов.

5. 2018-2020 жылдарға арналған «мал шаруашылығы салалары бойынша селекцияның тиімді әдістерін әзірлеу», ғылыми-техникалық бағдарламасы бойынша «101», Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру, «кіші бағдарламасы бойынша 267», білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру, бюджеттік бағдарламасы бойынша, «Дегерес, Сарыарқа, Еділбай және ромни-марш тұқымдары бойынша қой шаруашылығында селекцияның тиімді әдістерін әзірлеу». Қаржыландыру көлемі-4,5 млн. теңге. Жетекшісі-профессор Е.И. Исламов.

6. «Республикалық бюджет қаражаты есебінен ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыру». «Альбит Био жемшөп қоспасын қолдану арқылы бройлер тауықтарының иммунитеті мен өнімділігін арттыру». Өткізу мерзімі: 2021 жыл. Басшы: профессор Ш.А. Альпейсов қаржыландыру көлемі: 5,5 млн. теңге.

7. «Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-мақсатты қаржыландыру». «Қазақстан Республикасының табиғи - климаттық аймақтарын ескере отырып, бал араларының тұқымдарын тұқымдық аудандастыру бағдарламасын зерделеу, ғылыми негіздеу және әзірлеу». 2021-2023 жылдар. Басшы: Ұ.Ә. Нұралиева қаржыландыру сомасы: 46,0 млн. теңге.

Индустрия, бизнес және басқа даму институттары тарапынан ҒЗЖ орындау (шаруашылық шарт, БП 019, біржолғы қызметтер)

1. Тақырыптық семинарлар мен дәрістерді ұйымдастыру және өткізу бойынша қызметтер көрсетуге арналған «құзыреттер орталығы 267» агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін ақпараттық қамтамасыз ету «100 кіші бағдарламасының» білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру» қаржыландыру көлемі – 9,0 млн.теңге. Жетекшісі-ҚР ҰҒА академигі Т.С. Есполов.

2. Шаруашылық жүргізуші субъектілермен шарттар. Алматы және Жамбыл облыстары. Қаржыландыру көлемі - 1,2 млн. теңге. Жетекшісі-профессор Қ.Ш. Нұрғазы.