Жоба туралы
Өзектілігі
Қазіргі уақытта ірі қара малында 544 тұқым қуалайтын ауытқулар бар, олардың 60-тан астамы генетикалық аномалияларды молекулалық-генетикалық диагностикалық әдістер арқылы анықтауға болады. Генетикалық ақауларды диагностикалау үшін: BLAD, CVM, DUMPS, BC, FXID, Brachyspina синдромы, сиырлардағы фертильділік гаплотиптері hh1, HH3, HH4, HH5, HCD, субфертильділік синдромы өндіруші бұқаларда отандық әзірлеген диагностикалық әдістер қолданылады. Алайда, біздің елде Гольштейн тұқымында HH2, HH6, Джерси тұқымында JH1, JH5 фертильділік гаплотиптерін анықтау әдістері әзірленбеген және сәйкесінше диагностикалық зерттеулер жүргізілмейді. Жобаны іске асыру шеңберінде hh2, HH6, JH1, JH5 гаплотиптерін ПТР-пдрф талдауы және Tetra-primer arms көмегімен өндірушілердің сиырлары мен бұқаларындағы реакцияларды диагностикалау әдістері әзірленетін болады. Осы гаплотиптер бойынша асыл тұқымды шаруашылықтардың мәртебесі айқындалатын болады, зертханалық практикаға диагностиканың жаңа тәсілі, детекцияның қолданыстағы әдістерімен салыстырғанда артықшылығы бар Tetra-primer arms реакциясы әдісі енгізілетін болады, рестриктазаны қолдануды болдырмау есебінен диагностиканың өзіндік құны төмендейді. Бұл жобаны іске асыру экономикалық әсер етеді, өйткені әзірленген әдістер зиянды мутациялардың таралу процесін бақылауға мүмкіндік береді және сиырлардағы эмбриональды өлімді азайтады. Жобаның коммерциялық әлеуеті бар, алынған нәтижелердің қолданылу аясы сүт шаруашылықтары, асыл тұқымды орталықтар, шетелдік селекцияның мұздатылған сперматозоидтарын сататын компаниялар болып табылады.
Мақсаты
Ірі қара малдағы HH2, HH6, JH1, JH5 құнарлылық гаплотиптерін тасымалдаушыларды диагностикалаудың молекулалық-генетикалық әдістерін әзірлеу және өзгерту, аталған аурулардың таралуы бойынша асыл тұқымды шаруашылықтардың мәртебесін анықтау, құнарлылық гаплотиптерін (Tetra-primer ARMS реакциясы) анықтаудың балама әдістерін тәжірибеге енгізу және асыл тұқымды малдардың аурушаңдық қаупін азайту.
