KazNARU

ОСПАНОВ ӘБДІМАНАП ӘБУБӘКІРҰЛЫ  техника ғылымдарының докторы, профессор, ҚазҰЖҒА академигі –  70 жаста! 

ОСПАНОВ ӘБДІМАНАП ӘБУБӘКІРҰЛЫ 
техника ғылымдарының докторы, профессор, ҚазҰЖҒА академигі – 
70 жаста! 

Оспанов Әбдіманап Әбубәкірұлы 1954 жылы 4 сәуірде Оңтүстік Қазақстан облысы, Киров ауданы, Мақталы ауылында дүниеге келген. 1971 жылы туған ауылында орналасқан Қаныш Сәтбаев атындағы орта мектепті алтын медальмен тәмамдаған.
1976 жылы Қазақ Еңбек Қызыл Ту орденді ауыл шаруашылығы институтының ауылшаруашылық өндірісін механикаландыру факультетін үздік бітіріп, 20 жылдан астам жоғары оқу орындары жүйесінде қызмет етті, 25 жыл Қазақстан Республикасының салалық ғылым және техника жүйесінде, оның ішінде 17 жыл басшылық қызметте болды; соңғы 14 жыл бойы Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінде қызмет етеді.
1982 жылы (ҚазАШИ, Алматы қ.) 05.20.01 – "Ауыл шаруашылығы өндірістерін механикаландыру" мамандығы бойынша техника ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін диссертация қорғады. 1992 жылы (МТИПП, Мәскеу, РФ) 05.18.12 – "Тағам өндірістерінің процестері мен аппараттары" мамандығы бойынша техника ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесін алу үшін диссертация қорғады. Оған 1991 жылы доцент ғылыми атағы, 1997 жылы профессор ғылыми атағы берілді. Ол 2006 жылдан – Қазақстан Ұлттық жаратылыстану ғылымдары академиясының толық мүшесі.
Профессор Оспанов Ә.Ә. "қайта өңдеу өндірістердің техникасы мен технологиясы" бағыты бойынша ғылыми мектеп құрды. Аспиранттарға, магистранттарға және ізденушілерге арналған диссертациялық зерттеулердің жетекшісі ретінде 1 техника ғылымының докторын, 7 техника ғылымының кандидатын және 30-дан астам техника ғылымдарының магистрін дайындады. Қазіргі уақытта 3 PhD докторантына жетекшілік етеді. 
Профессор Оспанов Ә.Ә. – тұрақты грант иегері, ҚР БҒМ гранттық қаржыландыру жобаларының жетекшісі болып табылады.
2012-2014 жж. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің гранттық қаржыландыруы бойынша екі ғылыми жобасының (қаржыландырудың жалпы сомасы – 64 млн. теңге) жетекшісі болды. Осы жобаларды іске асыру нәтижелері оған ҚазҰАУ-де алғаш рет үш ғылыми-зерттеу зертханаларынан тұратын "Тамақ және қайта өңдеу өнеркәсібі технологияларының халықаралық ғылыми орталығын" (бұдан әрі – Орталық) құруға 25 миллион теңгеден астам қаражат бөлуге мүмкіндік берді. Олар: 1) астық және астық өнімдерінің технологиясы мен сапасы; 2) нан және нан өнімдерін пісіру технологиясы; 3) тамақ өнімдерінің экструзиялық технологиясы. 2014 жылдың 4 сәуірінде ашылған орталық жаңа ғылыми зерттеулер жүргізуге және "Қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы", "Технологиялық машиналар мен жабдықтар" және "Стандарттау және сертификаттау" мамандықтары бойынша PhD магистранттары мен докторанттарын даярлауға арналған. 
Профессор Ә.Ә. Оспановтың жетекшілігімен 2015-2017 жж. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің гранттық қаржыландыру бойынша "Жеміс-жидек және ет-сүт салмалы жоғары дайындық дәрежесіндегі экструдталған көп дәнді тағам өнімдерін өндіру технологиясын әзірлеу" тақырыбындағы жалпы қаржыландыру көлемі 15 млн. теңге құрайтын ғылыми жобасын аяқтады. Ал 2018-2020 жж. – Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің гранттық қаржыландыру бойынша "Дәстүрлі емес көп дәнді шикізаты негізінде макарон өнімдерін өндіру технологиясын жасау" тақырыбы бойынша жалпы көлемі 42 млн. теңге болатын ғылыми жобасы сәтті аяқталды. Қазіргі уақытта бұл соңғы жобаның нәтижелері коммерцияландыруға дайындалуда.
Профессор Оспанов Ә.Ә. 500-ден астам ғылыми еңбектің, оның ішінде Web of Science және Scopus Халықаралық ақпараттық ресурстарына енгізілген нөлдік емес импакт-факторы бар журналдардағы 20 ғылыми мақаланың, өнертабысқа 60-тан астам патенттің, зияткерлік меншік объектілерін мемлекеттік тіркеу туралы 3 куәліктің, 1 тауар белгісін ҚР Ұлттық патенттік бюросында тіркеу туралы куәліктің, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің мөрі басылған 2 оқулық, 12 монография (оның ішінде 1 – ағылшын тілінде), 9 оқу құралы (оның ішінде 3 – ағылшын тілінде) және 25-тен астам аналитикалық шолулар мен шолу ақпараттарының авторы. Профессор Ә.Ә. Оспановтың Хирш индексі көрсеткіші 7-ге тең. 
Оның ғылыми-өндірістік қызметі тамақ және ауылшаруашылық өнеркәсіптерінде, атап айтқанда, астық өңдеу және құрама жем; кондитерлік және нан-тоқаш өнеркәсіптеріндегі ұнтақтау, престеу, араластыру және кептіру процестерінің теориясы мен модельдеу негіздерін әзірлеумен байланысты. Ол ұнтақтау және ұсақтау теориясында жаңа ғылыми гипотезаны ұсынып, сынады. Ә.Ә. Оспановтың ғылыми әзірлемелерді өндіріске енгізу қайта өңдеу және тамақ өнеркәсібіндегі технологиялық желілердің тиімділігін арттыруға, еңбек өнімділігін арттыруға мүмкіндік берді.
Оспанов Ә.Ә. – Қазақстан Республикасы Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтарал ауданының құрметті азаматы (2008 ж.) және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2010-2012 жылдарға ғылым мен техниканы дамытуға ерекше ғылыми үлес қосқан ғалымдар мен мамандарға арналған Мемлекеттік ғылыми стипендиясының иегері. 2020 жылы Global Harmonization Initiative Халықаралық Ұйымының Басқармасы профессор Ә.Ә. Оспановты Қазақстандағы тамақ қауіпсіздігі мәселелері жөніндегі GHI елшісі етіп бекітті және оған Елші сертификатын табыс етті.
Ә.Ә. Оспановтың келесі марапаттары бар: КСРО ХШЖК күміс медалі (1987); "Қазақстан Тәуелсіздігінің 10 жылдығы" мерейтойлық медалі (2001 ж.); "Қазақстанның тың және тыңайған жерлерін игерудің 50 жылдығы" мерейтойлық медалі (2004 ж.); Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Құрмет грамотасы (2015 ж.); "ҚазҰАУ-ның 85 жылдығы" алтын мерейтойлық медалі (2015 ж.); ҚазҰАУ "Ауыл шаруашылығы білімін, ғылымын және өндірісін дамытуға қосқан үлесі үшін" (2015 ж.) және "Айрықша еңбегі үшін" төс белгілері (2015 ж.);"Құрмет" ордені (2015 ж.); ҚР БҒМ "Үздік ЖОО оқытушысы" (2017 ж.); ҚазҰАУ Құрмет грамотасы (2017 ж. және 2018 ж.); Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Шапағат-2019" республикалық өнертапқыштар байқауының жеңімпазы (2019 ж.); Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің құрметті ардагері (2019 ж.).

Құрметті Әбдіманап Әбубәкірұлы!
Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің "Тамақ өнімдерінің технологиясы және қауіпсіздігі" кафедрасының ұжымы Сізді 70 жылдық мерейтойыңызбен шын жүректен құттықтайды!
Біз Сіздің адамдық даналығыңызды, адамдармен қарым-қатынасыңыздағы ізгі ниетіңізді, сарқылмас күш пен оптимизмді өте жоғары бағалаймыз.
Қымбатты Әбдіманап Әбубәкірұлы, Сізге зор денсаулық, жаңа ғылыми жетістіктер және көптеген талантты шәкірттер тілейміз!

Кафедра меңгерушісі, биология ғылымдарының кандидаты, 
профессор Мамаева Лаура Асылбекқызы